Restless legs

15-01-2019

Geschreven door
Frans Wouts

Heb jij rusteloze benen?

Dan heb je wellicht het Restless Legs Syndrome (RLS). 1 op de 20 mensen – meestal mensen van middelbare leeftijd – krijgt te maken met deze aandoening. Bij rusteloze benen heb je last van een onprettig, rusteloos of kriebelend gevoel in je benen. Vooral als je gewoon stilzit en met name ’s avonds en ’s nachts. Dit vervelende gevoel kun je ook in je armen hebben.
Herken jij de klachten? Lees wat mogelijke oorzaken zijn en wat je kunt doen om je rusteloze benen te bedaren.
De ‘oplossingen’ zijn sowieso hele goede tips om zonder al te veel moeite aan je gezondheid te werken. Lees de tips dus ook als je geen RLS hebt!

Restless Legs Syndrome (RLS)

Het rusteloze gevoel kan ook in je armen optreden of in je benen én armen. Is het gevaarlijk? Niet direct. Maar op lange termijn kan het syndroom wel ernstige vermoeidheid en slaapgebrek veroorzaken. En dát kan heel slecht zijn voor je gezondheid. Bovendien kan het Restless Legs Syndrome een gevolg zijn van een onderliggende klacht. 

Doe de zelfcheck:

*Je moet je armen en/of benen bewegen of masseren om van de onprettige kriebels, jeuk en/of pijn in je armen en/of benen af te komen.
*Je klachten treden op in rust, meestal ’s avonds als je ontspant of als je naar bed gaat.
*Als je jouw armen en/of benen (waar je last hebt) beweegt of masseert, worden de klachten minder erg.
*Als je ophoudt met bewegen, worden de klachten weer erger.

Herken je deze 4 punten? Dan is de kans groot dat je RLS hebt. Je kunt overigens óók RLS hebben als je één of twee van deze symptomen hebt.

Wat kunnen oorzaken van je RLS zijn?

Wat RLS precies veroorzaakt, is nog onduidelijk. Soms lijkt de aandoening erfelijk bepaald. Soms worden de klachten veroorzaakt door een ijzerstofwisselingsstoornis of een dopaminestofwisselingsstoornis. IJzer speelt een cruciale rol in het lichaam voor zowel zuurstoftransport als de aanmaak van de nodige enzymen voor productie van andere belangrijke stoffen, zoals hormonen en eiwitten. Dopamine speelt een rol bij de signalen die van zenuwcel naar zenuwcel worden gestuurd. Logisch dat een verstoring van je ijzerstofwisseling of dopaminestofwisseling kan leiden tot klachten in je ledematen.

Andere ‘veroorzakers’

Sommige situaties en aandoeningen kunnen ook leiden tot RLS-klachten. Of ze zorgen voor een periode van ergere RLS-klachten. Zoals:
*Zwangerschap: dat vergt ijzer van je lichaam
*De ziekte van Parkinson: daarbij is de dopaminehuishouding verstoord
*IJzertekort
*Nierfunctiestoornissen: van invloed op de hoeveelheid ijzer in je bloed
*Schildklierproblemen: van invloed op je complete stofwisseling
*Gebruik van bepaalde medicatie*Vitamine B12 tekort

Wat kun je doen aan RLS?

Als je weet wat jouw RLS veroorzaakt, kun je die oorzaak aanpakken. Doe bijvoorbeeld iets aan je ijzertekort of stap naar de huisarts voor eventueel andere medicatie. Daarnaast kunnen deze 10 lifestyle-veranderingen je klachten verminderen en soms zelfs helemaal doen verdwijnen:

1.Beweeg regelmatig overdag.
2.Sport 3 keer per week (dit hoeft niet super intensief te zijn, 10 minuten oefeningen doen, yoga volgen of elke dag rekken voldoet!).
3.Houd vast aan een dag- en nachtritme. Sta dus elke dag op ongeveer dezelfde tijd op en ga ook op ongeveer dezelfde tijd naar bed.
4.Zorg voor een koele en donkere slaapkamer.
5.Vermijd licht in de avonduren (zoals van je smartphone, tablet en laptop).
6.Kijk zo min mogelijk tv en op je smartphone in bed.
7.Zorg voor voldoende ijzer in je voeding.
8.Vermijd of verminder je gebruik van alcohol en cafeïne.
9.Neem een warm of koud voetbad.
10.Laat je masseren. Of masseer jezelf, dat helpt ook! Het mooie van masseren: dit helpt je metéén van de kriebels, jeuk en het onprettige gevoel af.

Bronnen
Aukerman, MM., et al. Exercise and restless legs syndrome: a randomized controlled trial. Journal of the American Board of Family Medicine, 19(5), 487-493. DOI: 10.3122/jabfm.19.5.487
Gezondheidsnet.nl (2009). Behandeling Restless Legs, Wat kun je doen bij rusteloze benen?
Geraadpleegd op 11 oktober 2018 via https://www.gezondheidsnet.nl/beenklachten/behandeling-restless-legs
Hopkins Medicine (Z.j.). Treatment for Restless Legs Syndrome (RLS). Geraadpleegd op 11 oktober 2018 via https://www.hopkinsmedicine.org/neurology_neurosurgery/centers_clinics/restless-legs-syndrome/what-is-rls/treatment.html
Mens en Gezondheid (2015). IJzer onmisbaar voor het lichaam. Geraadpleegd op 11 oktober 2018 via https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/gezonde-voeding/64098-ijzer-onmisbaar-voor-het-lichaam.html
National Institute of Neurological Disorders and Stroke (2018). Restless Legs Syndrome Fact Sheet. Geraadpleegd op 11 oktober 2018 via https://www.ninds.nih.gov/Disorders/Patient-Caregiver-Education/Fact-Sheets/Restless-Legs-Syndrome-Fact-Sheet
Neurologie.nl (2015). Patiëntenvoorlichting, Restless Legs Syndrome (RLS). Geraadpleegd op 9 oktober 2018 via https://www.neurologie.nl/publiek/patientenvoorlichting/restless-legs-syndrome-rls
Nieren.nl (2018). Bloedarmoede. Geraadpleegd op 11 oktober 2018 via https://www.nieren.nl/bibliotheek/24-symptomen-van-chronische-nierschade/39-bloedarmoede
Persons, L. (2018). The 11 Best Treatments for Restless Legs Syndrome. Geraadpleegd op 11 oktober 2018 via https://www.healthline.com/health/restless-leg-syndrome/treatments
Russell, M. (2007). Massage therapy and restless legs syndrome. Journal of Bodywork and Movement Therapies, 11(2), 146-150. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jbmt.2006.12.001